تاریخچه سروی جیولوجی
از زمان های قدیم، افغانستان به عنوان یك منبع سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی مانند یاقوت و لاجورد شناخته می شود. معدن کاری در کشور قدامت 6000 ساله دارد. شواهد تازه بدست آمده از معدن مس عینك لوگر یك نمونه در زمینه می باشد.
قبل از آغاز قرن19 ، تلاشهای سیستماتیك جهت ارزیابی منابع منرالی در منطقه، توسط هیئت نظامی بریتانیا، انجام گردیده است. از آن زمان به بعد، هیئت های مختلف جولوجیكی مناطق امتداد جاده ابریشم را تحقیق كرده است و این مطالعات به عنوان بنیاد دانش امروزه جیولوجی افغانستان محسوب میگردد.
دوران جدید مطالعات منابع منرالی و جیولوجیكی افغانستان در هنگام افتتاح مدیریت جیولوجی در سال 1955 میلادی در ماه جولای، اغاز گردید. این امر نشان دهنده اغاز سروی سازمان یافته منابع منرالی و جیولوجیكی كه از 30 سال بدین طرف ادامه دارد، میباشد. این دوره برای فعالیتهای گسترده ای نقشه برداری اختصاص گردیده بود، وپس از آن فعالیتهای سروی جیولوجیكی و اكتشاف ظواهر معدنی و همچنان ارزیابی تفصیلی این اكتشاف انجام گردیده است.
جیولوجستان آلمانی، ایتالیایی، و فرانسوی در اویل قرن 19 میلادی در افغانستان غرض اجرای فعالیتهای جیولوجیکی حضور داشتند و در عرصه ایجاد نقشه ها ونگارش اسناد ذخایر در افغانستان كه خلاصه ای مطالعات بین المللی را نهایی و انتشار نموده بود، كمك و همكاری می نمودند. به اساس مطالعاتی که در افغانستان صورت گرفت، نقشه جیولوجیکی 1:500000 ترتیب گردید که منجر به تثبت بیشتر از 1400 ظواهر معدنی و علایم مواد معدنی گردید. این تحقیقات منجر به تبدیل نام سروی جیولوجی ملی اولاً به ریاست جیولوجی و معادن ، و بعداً به ریاست سروی جیولوجی و منرالها گردید. این دوره نشان دهنده ی مهم ترین مرحله اكتشافات منرالها تا امروز بوده؛ و منتج به ارائه گزارشات زیادی روی ظواهر مواد معدنی و منابع طبیعی گردیده است.
مانند سایر نهاد های دولتی ریاست عمومی سروی جیولوجی افغانستان به شدت در طول بیش از دو دهه درگیری ضعیف گردیده و از كمبود سرمایه گذاری ،انكشاف سودمند و عدم توانایی های خاص برای انجام پروژه های فعال متاثر گردیده است. در دوران جنگ ها داخلی در سال 1992 میلادی؛ تعمیر سروی جیولوجی افغانستان شدیدآ تخریب گردید. درطول دوره جنگ های داخلی؛ اسناد، نقشه ها و نمونه های جیولوجیكی؛ با همكاری كارمندان ریاست سروی جیولوجی افغنستان و به اساس هدایت محترم داكتر میر اكبر با وجود خطرات بزرگ در منازل ایشان انتقال و حفظ و نگهداری گردید. بعد اً در سال 2001 این اطلاعات و معلومات با ارزش دوباره به ریاست سروی جیولوجی افغانستان بازگردانده شد، که رهبری وزارت معادن و معینیت سروی جیولوجی از شجاعت کارمندان قدر دانی می کند.
بعد از ایجاد دولت انتقالی اسلامی افغانستان به كمك و همكاری بانك جهانی، كار تدوین پالیسی و ستراتیژی ها را برای سكتور معدنكاری، آغاز گردید. با تمام این سعی و تلاش ها، ریاست سروی جیولوجی نیاز به بازسازی و تجدید ساختار داشت، تا فعالیت های خویش را طبق معیارهای صنایع به پیش برده و به عنوان نهاد مدرن سروی جیولوجی شناخته شود و در ضمن دریافت قابلیت اینكه تا برنامه های نقشه برداری جیولوجیكی و ارزیابی منابع را با استفاده از میتود ها و روش های معاصر، تطبیق نماید.
سروی جیولوجی امریکا USGS وسروی جیولوجی بریتانیا BGS در سال 2004 همکاری تخنیکی و پژوهشی خود را با ریاست سروی جیولوجی آغاز نمود. تلاشهای مشترك زیادی بمنظور تطبیق برنامه های جامع ظرفیت سازی، نقشه برداری جیولوجیكی،ارزیابی منابع معدنی و هایدروكاربنی، ایجاد دیتابیس جیولوجیکی و معدنی و سیستم اطلاعات جغرافیوی، تدویر كورسهای آموزشی برای جیولوجستان و انجنیران افغان و باز سازی تعمیر ریاست عمومی سروی جیولوجی شامل این همكاری ها بود.
اخیراً ریاست سروی جیولوجی نظر به قانون تصویب شده معادن از طرف دولت جمهوری اسلامی افغانستان به معینت ارتقا نمود. وزارت و رهبری جدید معنیت سروی جیولوجی یك نقش مناسب تر را به عنوان یک مرجع علمی و تحقیقی برای مطالعات جیولوجیکی در مطابقت با معیارهای جهانی ایفا می نماید.
هدف: معینیت سروی جیولوجی افغانستان با اجرای مطالعات جیولوجیکی، تفحصاتی، جیوفزیکی، محیط زیستی، تثبیت ساحات معدنی، نقشه برداری، نگهداری نقشه های سروی کادستری و منتشر سازی معلومات جیولوجیکی برای مردم، مسولیت ارائه معلومات علمی زمین شناسی را برای ملت افغانستان دارد. (ماده 5 قانون معادن 2018، و ریفورم استراتیژی)
چارت تشکیلاتی معینیت سروی جیولوجی سال 1398: