د بدخشان ولایت کاني ظواهر
افغانستان د جیولوژيکي جوړښت او جغرافیایي موقعیت له اړخه په هغو کم شمېر هیوادونو کې راځې چې پراخه طبیعي زیرمې لري. دا زیرمې د افغانستان په ټولو ولایاتو کې شتون لري، چې په متوازنه توګه یادې زیرمې د عوایدو په دوامداره راټولیدو او ترلاسه کولو کې خواره مهم ارزښت لري. او همدارنګه، د دې کانونو له استخراج او استفادې به د افغانستان اقتصادي او پراختیایې څرخ د ډیر وخت لپاره په خوځښت وي، چې یاد خوځښت پخپله د افغانانو د اقتصادي ودې او پراختیا لامل کیږي.
بدخشان ولایت چې د بې شمېره کاني ظواهرو درلودونکی دی، د افغانستان په شمال ختیځ کې موقعیت لري. د دې ولایت مرکز د فیض آباد ښار دی، چې د شمال لخوا د آمو سیند او تاجکستان هېواد، د ختیځ لخوا د چین او پاکستان، د سویل لخوا د نورستان، د سویل لویدیځ لخوا د پنجشیر او د لویدیځ لخوا د تخار ولایت سره ګډه پوله لري. همدارنګه د احصأیې ملي اداري د معلوماتو پربنسټ د دې ولایت نفوس (1,054,087) تنو ته رسیږي.
د افغانستان د جیولوجۍ سروې او د بدخشان ولایت د کانونو ریاست د معلوماتو پر بنسټ یاد ولایت د مختلفو طبیعي زیرمو او کاني ظواهرو سرچینې لري، چې تر دې د مه یې (۷۷) سیمې په جدول کې ثبت شوي.
د بدخشان ولایت د کاني ظواهرو لست!
شمېره |
ولایت |
د منرالونو ډولونه او کاني ظواهر |
د کانونو سيمې |
1 |
بدخشان |
اوسپنه |
د سیاه جر سیمه |
2 |
بدخشان |
اوسپنه |
د فارمرغ سیمه |
3 |
بدخشان |
اوسپنه |
د زینف سیمه |
4 |
بدخشان |
اوسپنه |
د دوزخ دره سیمه |
5 |
بدخشان |
اوسپنه |
د کلوچ سیمه |
6 |
بدخشان |
اوسپنه |
د فرمرخ سیمه |
7 |
بدخشان |
اوسپنه |
د سکاذر سیمه |
8 |
بدخشان |
اوسپنه |
د ایشان سیمه |
9 |
بدخشان |
اوسپنه |
د ریزر سیمه |
10 |
بدخشان |
اوسپنه |
د پهناوری سیمه |
11 |
بدخشان |
مس |
د چسنود بالا سیمه |
12 |
بدخشان |
قلعی |
د قره جلگه سیمه |
13 |
بدخشان |
آرسنیک |
د بای قره سیمه |
14 |
بدخشان |
لیټیم د نادره فلزاتو سیمه په پگماتیت کې |
د تل بوزنگ سیمه |
15 |
بدخشان |
لیټیم د نادره فلزاتو سیمه په پگماتیت کې |
د کوکچه سیمه |
16 |
بدخشان |
لیټیم د نادره فلزاتو سیمه په پگماتیت کې |
د اشکاشم سیمه |
17 |
بدخشان |
لیتټم |
د تل بوزنگ سیمه |
18 |
بدخشان |
تنتالیم ونیوسوم د پګماتیت سیمه کې نادره عناصر |
د شیوه سیمه |
19 |
بدخشان |
سره زر |
د ویکادور سیمه |
20 |
بدخشان |
سره زر |
د کدار سیمه |
21 |
بدخشان |
سره زر |
د نشیب دور سیمه |
22 |
بدخشان |
سره زر |
د فرموروغ سیمه |
23 |
بدخشان |
سلفر |
د سنگ لوج سیمه |
24 |
بدخشان |
ګرافیټ |
د یخ درو سیمه |
25 |
بدخشان |
ګرافیټ |
د سنگ لوج سیمه |
26 |
بدخشان |
لاجورد |
د سرسنگ سیمه |
27 |
بدخشان |
کوارټز |
د مندوقول سیمه |
28 |
بدخشان |
کوارټز |
د دارو سو سیمه |
29 |
بدخشان |
لایمستون - دولومایت او مارل |
د جمرجی بالا سیمه |
30 |
بدخشان |
د چونه ډبره او دولومایت - مارل |
د غمی سیمه |
31 |
بدخشان |
د چونه ډبره او دولومایت - مارل |
د سبز سیمه |
32 |
بدخشان |
لایمستون - دولومایت او مارل |
د دالوکوچ سیمه |
33 |
بدخشان |
تزئینی ډبرې |
د بینی کامه سیمه |
34 |
بدخشان |
نایتروجن لرونکی اوبه |
د گل باغ سیمه |
35 |
بدخشان |
چشمه آبهای کاربناتی |
د دریا الیسو سیمه |
36 |
بدخشان |
سره زر |
د فیض آباد بهارک سیمه |
37 |
بدخشان |
سره زر |
د دشت شیوه سیمه |
38 |
بدخشان |
سره زر |
د امرو دره سیمه |
39 |
بدخشان |
سره زر |
د بزکش سیمه |
40 |
بدخشان |
سره زر |
د آبگنده سیمه |
41 |
بدخشان |
تورمالین |
د رباط سیمه |
42 |
بدخشان |
تورمالین |
د انداج سیمه |
43 |
بدخشان |
تورمالین |
د سفید آورنگ سیمه |
44 |
بدخشان |
تورمالین |
د جرپریده سیمه |
45 |
بدخشان |
تورمالین |
د بخت شاه سیمه |
46 |
بدخشان |
تورمالین |
د پته گزر سیمه |
47 |
بدخشان |
سره زر |
د شیوه سیمه |
48 |
بدخشان |
لعل |
د نوآباد سیمه |
49 |
بدخشان |
د مرمر ډبره |
د ورفد سیمه |
50 |
بدخشان |
د مرمر ډبره |
د زنیف سیمه |
51 |
بدخشان |
سول |
د سرغیلان سیمه |
52 |
بدخشان |
ابرک |
د ایشکیتی سیمه |
53 |
بدخشان |
ریگ او کاڼ |
د سه پیچی قوچی سیمه |
54 |
بدخشان |
تعمیراتي ډبره |
|
55 |
بدخشان |
ریگ او جغل |
د صمدی فیض آباد سیمه سیمه |
56 |
بدخشان |
جغل دریایی |
د شهر فیض آباد سیمه |
57 |
بدخشان |
ریگ |
د بیه لک صمتی سیمه |
58 |
بدخشان |
اکومارین |
د رباط سیمه |
59 |
بدخشان |
لاجورد |
د کوه پیش کوف سیمه |
60 |
بدخشان |
گرانات |
د جحان سیمه |
61 |
بدخشان |
مرمر |
د پل سوچ سیمه |
62 |
بدخشان |
گرانودیوریت |
د پل سوچ سیمه |
63 |
بدخشان |
سره زر |
د ریشو سیمه |
64 |
بدخشان |
نیلم |
د ویر سیمه |
65 |
بدخشان |
تورمالین |
د زیوردره سیمه |
66 |
بدخشان |
سره زر |
د بیکار سیمه |
67 |
بدخشان |
سره زر |
د سرسنگ سیمه |
68 |
بدخشان |
|
د گم آب سیمه |
69 |
بدخشان |
سول |
د ایوینک سیمه |
70 |
بدخشان |
سول |
د کیده سیمه |
71 |
بدخشان |
مرمر |
د زنیف سیمه |
72 |
بدخشان |
نیلم |
د چوکان تراشان سیمه |
73 |
بدخشان |
بیروج |
د دیو دره سیمه |
74 |
بدخشان |
بیروج |
د پیازی سیمه |
75 |
بدخشان |
بیروج |
د کفتر خانه سیمه |
76 |
بدخشان |
ابرک |
د منجی ها سیمه |
77 |
بدخشان |
تراورتین |
د سرجنگل سیمه |
سر چینې:
- د بدخشان ولایت عمومي معلومات او د محلي ارګانونو اداره ۲۰۱۸https://idlg.gov.af/badakhshan/)-
- د بدخشان ولایت د کانونو د جیولوجیکي معلوماتو ریاست د کانونو او پټرولیم د جیولوجیکي معینیت د معلوماتو پربنسټ، او همدارنګه د هیواد د نفوسو د کال کتاب او مرکزي احصائيه ۱۳۹۹ https://www.nsia.gov.af:8080/wp-content/uploads/2020/06/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B9-%D9%86%D8%B3%D8%AE%DB%80-%D8%A7%D9%88%D9%84.pdf